Trong hệ thống HVAC công nghiệp, AHU đóng vai trò quyết định chất lượng không khí và sự ổn định môi trường sản xuất. Vì vậy doanh nghiệp cần nắm rõ các hạng mục cần kiểm tra/bảo trì định kỳ để theo dõi vận hành dễ dàng hơn và hạn chế rủi ro gián đoạn. Vậy những hạng mục nào cần bảo trì và checklist chuẩn gồm gì? Cùng SUNTECH tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
1.Vì sao cần kiểm tra AHU định kỳ ?
Thiết bị xử lý không khí là thành phần then chốt quyết định lưu lượng gió, nhiệt độ, độ ẩm và chênh áp giữa các khu vực trong phòng sạch/nhà xưởng công nghiệp.
Khi việc kiểm tra/bảo trì AHU không được thực hiện đúng chu kỳ hoặc sai quy trình, hệ thống rất dễ gặp sự cố, làm giảm hiệu suất vận hành và tiềm ẩn nhiều rủi ro trong vận hành sản xuất, điển hình như:
- Suy giảm chất lượng không khí (IAQ): Bụi, nấm mốc và vi sinh tích tụ trong coil và khoang xử lý gió, gây ô nhiễm chéo.
- Tăng tiêu thụ điện năng: Dàn Coil bị tắc và bộ lọc bẩn khiến motor, quạt phải làm việc quá tải, làm tăng điện năng tiêu thụ và nguy cơ quá nhiệt.
- Giảm tuổi thọ thiết bị: Linh kiện hao mòn nhanh, hiệu suất hệ thống suy giảm, dễ phát sinh hư hỏng.

Vì vậy, nếu doanh nghiệp bảo trì AHU định kỳ sẽ đạt được những lợi ích sau:
- Cải thiện chất lượng không khí: Loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn và nấm mốc, mang lại môi trường làm việc sạch và an toàn hơn
- Tiết kiệm năng lượng: Giúp thiết bị hoạt động trơn tru, giảm tải cho quạt và coil, hạn chế hóa đơn điện năng.
- Tăng độ bền và ổn định của hệ thống điều hoà thông gió: Phát hiện sớm các lỗi tiềm ẩn, tránh hư hỏng lớn. Giúp thiết bị xử lý không khí trung tâm vận hành ổn định.
2. Một số dấu hiệu cho thấy AHU cần bảo trì sớm
Trong quá trình vận hành AHU, thiết bị có thể xuất hiện một số dấu hiệu bất thường. Việc nhận biết sớm các tín hiệu cảnh báo này giúp doanh nghiệp chủ động sắp xếp kiểm tra/bảo trì kịp thời.
Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp, mà người phụ trách vận hành nên theo dõi để thực hiện bảo trì đúng thời điểm:
- Tiếng ồn bất thường hoặc rung mạnh: Thường do bạc đạn khô, dây curoa-puly lệch/chùng hoặc quạt mất cân bằng do bám bụi.
- Lưu lượng gió giảm hoặc phân phối không đều: Xuất phát từ lọc bẩn, quạt yếu hoặc đường ống bị tắc/rò rỉ.
- Nhiệt độ, độ ẩm dao động: Nguyên nhân có thể là coil bẩn, thiếu lưu lượng hoặc cảm biến sai số.
- Hiệu suất làm lạnh kém: Do coil bị bám bẩn, lọc không khí quá bẩn hoặc motor quạt yếu.
- Không nhận tín hiệu điều khiển hoặc báo lỗi: Cáp tín hiệu đứt, cảm biến hỏng, bo mạch điều khiển lỗi.
- Chảy nước hoặc đọng nước ngưng: Đường ống thoát nước tắc hoặc đặt sai độ dốc.
- Trong luồng gió có mùi khó chịu: Do coil hoặc khay nước ngưng bám bẩn, tích ẩm tạo điều kiện phát sinh vi sinh.

3. Các hạng mục quan trọng khi bảo trì AHU
Để thiết bị xử lý không khí trung tâm vận hành ổn định, hiệu quả và tiết kiệm năng lượng, doanh nghiệp cần bảo trì cả bộ phận chính lẫn linh kiện phụ trợ.
Dưới đây là mặt cắt cấu tạo của AHU SUNTECH, từ đó doanh nghiệp có thể hình dung rõ hơn về các hạng mục cần bảo trì.

*HECOSITE là nhà máy sản xuất AHU của SUNTECH*
=> Doanh nghiệp có thể tham khảo các model của thiết bị AHU tại đây!
3.1 Nhóm bộ phận chính
Trước hết, cần tập trung vào các bộ phận quan trọng của hệ thống xử lý không khí, vì đây là những thành phần quyết định trực tiếp hiệu suất HVAC, chất lượng không khí phòng sạch và tuổi thọ tổng thể của thiết bị.
| Bộ phận | Chức năng | Công việc cần làm | Thời gian |
| Coil lạnh/nóng (Cooling/Heating Coil) | Trao đổi nhiệt | Vệ sinh, loại bỏ bụi/cặn, kiểm tra rò rỉ | 3-6 tháng/lần |
| Quạt (Fan) | Tạo lưu lượng khí | Vệ sinh cánh quạt, siết bulong, bôi trơn vòng bi | 6 tháng/lần |
| Motor & hệ điện | Cung cấp lực quay cho quạt | Kiểm tra dòng điện, bôi trơn vòng bi, siết mối nối điện | 6 tháng/lần |
| Bộ lọc không khí (Pre/Medium/Hepa) | Giữ bụi – vi sinh, đảm bảo khí sạch | Thay / vệ sinh lọc, kiểm tra chênh áp | 1-3 tháng/lần |
| Cảm biến & thiết bị điều khiển | Giám sát nhiệt , độ ẩm, áp suất | Hiệu chỉnh, kiểm tra tín hiệu, vệ sinh cảm biến | 6-12 tháng/lần |
| Đường ống & van chính | Dẫn khí | Kiểm tra rò rỉ, siết bulong, kiểm tra van | 12 tháng/lần |
| Khung & cửa | Bảo v ệ và tiếp cận thiết bị | Kiểm tra độ kín, siết bulong, bảo dưỡng bản lề | 12 tháng/lần |

3.2 Nhóm linh kiện phụ trợ
Nhóm linh kiện phụ trợ tuy không trực tiếp tạo hiệu suất nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ kín khí, ổn định lưu lượng và giảm rủi ro hỏng hóc trong vận hành.
| Bộ phận | Chức năng | Công việc cần làm | Thời gian |
| Gioăng cửa & khớp nối | Ngăn rò rỉ khí, giảm rung truyền | Kiểm tra, vệ sinh, thay khi lão hoá | 6-12 tháng/lần |
| Bản lề cửa & ốc siết | Giúp mở/đóng dễ dàng, ổn định | Siết bulong, bôi trơn bản lề | 6-12 tháng/lần |
| Lớp cách nhiệt & băng keo chống rò rỉ | Giảm thất thoát năng lượng | Kiểm tra, thay/dán lại nếu hở | 12 tháng/lần |
| Van phụ & van cân bằng | Cân bằng lưu lượng khí | Kiểm tra, bôi trơn, cân chỉnh | 6-12 tháng/lần |
| Cảm biến phụ (nhiệt độ, áp suất, độ ẩm) | Giám sát bổ trợ | Vệ sinh, kiểm tra tín hiệu, hiệu chỉnh | 6-12 tháng/lần |
| Khay hứng nước & thoát nước | Thu gom và thoát nước ngưng | Vệ sinh khay, kiểm tra thoát nước, loại bỏ rêu/nấm | 3-6 tháng/lần |
| Khung lọc phụ & khay lọc sơ cấp | Lọc khí thô | Vệ sinh hoặc thay mới khi bẩn | 1-3 tháng/lần |
Chú ý: Bỏ qua các linh kiện phụ trợ có thể gây rò rỉ khí, tăng tải cho motor, giảm tuổi thọ thiết bị và làm ô nhiễm không khí trong phòng sạch.
4. Checklist bảo trì AHU chi tiết
Thực tế khi vận hành AHU, có rất nhiều hạng mục cần kiểm tra, từ vật tư tiêu hao (như bộ lọc), đến cụm trao đổi nhiệt, quạt/motor, nước ngưng và hệ điều khiển. Nếu không có một checklist rõ ràng, việc bảo trì rất dễ bị thiếu bước, làm ảnh hưởng hiệu suất theo thời gian.
Vì vậy, SUNTECH tổng hợp checklist bảo trì AHU chi tiết theo từng hạng mục, kèm nội dung công việc và tần suất tham khảo, giúp người phụ trách dễ đối chiếu và đội ngũ kỹ thuật triển khai nhanh, đúng trọng tâm.
=> Xem checklist bảo trì AHU chi tiết tại đây!

Lưu ý: Nội dung checklist chỉ mang tính tham khảo. Tần suất và phương án bảo trì cần điều chỉnh theo tình trạng thực tế, thời gian vận hành và yêu cầu của từng phòng sạch.
5. Lưu ý quan trọng khi thực hiện bảo trì AHU
Khi bảo trì AHU trong phòng sạch hoặc hệ thống HVAC công nghiệp, doanh nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc sau để đảm bảo an toàn:
- Ngắt nguồn điện trước khi thực hiện bất kỳ thao tác bảo trì nào.
- Sử dụng dụng cụ chuyên dụng đúng chuẩn, tránh làm hư hỏng coil, quạt hoặc motor.
- Kiểm tra và hiệu chỉnh cảm biến, đảm bảo dữ liệu vận hành luôn chính xác.
- Ghi chép đầy đủ lịch sử bảo trì: bộ phận đã kiểm tra, vệ sinh, thay thế… để thuận tiện cho các lần bảo trì tiếp theo.
- Thay linh kiện đúng khuyến cáo của nhà sản xuất, đặc biệt là bộ lọc và vật liệu cách nhiệt, nhằm duy trì hiệu suất tối ưu.
Những thao tác bảo trì AHU trên cần được thực hiện bởi đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm và am hiểu về hệ thống xử lý không khí cho công nghiệp, phòng sạch và điều hòa thông gió trung tâm. Nếu không, thiết bị có thể gặp sự cố, giảm hiệu suất, thậm chí ảnh hưởng đến môi trường sản xuất.
Vì vậy, doanh nghiệp nên lựa chọn đơn vị uy tín để thực hiện bảo dưỡng và nâng cấp. SUNTECH luôn sẵn sàng đồng hành, cung cấp các giải pháp xử lý không khí chuyên nghiệp, giúp hệ thống vận hành ổn định, an toàn và hiệu quả.
