Ngành công nghiệp thực phẩm đặt ra các tiêu chuẩn vệ sinh cao hơn rất nhiều so với hầu hết các ngành công nghiệp khác. Đây là lý do tại sao các quy trình trong ngành công nghiệp thực phẩm được thiết kế với các quy tắc nghiêm ngặt và tiêu chuẩn vệ sinh cực kỳ cao. Vậy làm thế nào để thiết kế phòng sạch thực phẩm đạt chuẩn? Cần tuân theo nguyên tắc nào? Cùng SUNTECH tìm hiểu ngay tại bài viết dưới đây nhé!
1. Tổng quan về phòng sạch thực phẩm
Khái niệm
Phòng sạch thực phẩm là khu vực được thiết kế đặc biệt, kiểm soát chặt chẽ các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và quan trọng nhất là hạn chế lượng bụi, vi khuẩn và các chất gây ô nhiễm khác trong không khí. Mục tiêu chính của phòng sạch thực phẩm là tạo ra một môi trường sản xuất vô trùng, đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm ở mức cao nhất.
Tại sao cần xây dựng phòng sạch thực phẩm?
Nhu cầu thị trường về thực phẩm an toàn và chất lượng ngày càng tăng, việc duy trì các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn trong quá trình sản xuất là yếu tố then chốt. Các sản phẩm dễ hư hỏng như bánh kẹo, sữa, nước giải khát đòi hỏi môi trường sản xuất phải được kiểm soát nghiêm ngặt để ngăn ngừa vi khuẩn, nấm mốc và các yếu tố ô nhiễm có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Phòng sạch là phương án tối ưu giúp kiểm soát chặt chẽ các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí, ngăn ngừa sự phát triển của vi sinh vật có hại. Việc áp dụng phòng sạch trong sản xuất thực phẩm là một giải pháp hiệu quả, đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, từ đó bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và duy trì chất lượng sản phẩm.
Nên xây dựng phòng sạch ở khu vực nào?
Doanh nghiệp sản xuất thực phẩm cần thiết kế phòng sạch thực phẩm tại các khu vực như:
- Khu vực gần sạch: Bao gồm các khu vực như phòng xử lý nguyên liệu thô, phòng xử lý vật liệu đóng gói, phòng mở gói, phòng chế biến chung và các khu vực chế biến thành phẩm không tiếp xúc trực tiếp với khu vực sạch.
- Khu vực hoạt động sạch: Đây là khu vực yêu cầu cấp độ sạch cao như phòng chế biến lạnh, phòng làm lạnh, phòng chờ đóng gói, phòng bảo quản thực phẩm ăn ngay và phòng đóng gói thực phẩm chế biến sẵn. Khu vực này yêu cầu nhân viên cần làm các công tác loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn trước khi vào.
Tiêu chuẩn cần đáp ứng trong phòng sạch
Có nhiều tiêu chuẩn áp dụng phòng sạch thực phẩm khác nhau, tuy nhiên có 3 tiêu chuẩn phổ biến được áp dụng cho doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thực phẩm. Cụ thể:
- Tiêu chuẩn GMP (Good Manufacturing Practice): Tiêu chuẩn chung về thực hành sản xuất tốt.
- Tiêu chuẩn HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points): Tiêu chuẩn phân tích mối nguy và điểm kiểm soát quan trọng.
- Tiêu chuẩn ISO 22000: Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
Đâu là tiêu chuẩn bắt buộc phải có trong phòng sạch thực phẩm?
Hệ thống tiêu chuẩn HACCP và ISO 22000 được coi là tiêu chuẩn bắt buộc những doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thực phẩm phải tuân theo. Đạt 2 tiêu chuẩn chứng nhận trên, không chỉ giúp các sản phẩm thực phẩm đạt được sự tin cậy về mặt an toàn và chất lượng, mà còn mang lại nhiều lợi thế cạnh tranh trong thị trường.
2. Những yêu cầu khi thiết kế phòng sạch thực phẩm
Thiết kế phòng sạch thực phẩm theo tiêu chuẩn là bước quan trọng để đảm bảo an toàn và chất lượng sản xuất thực phẩm.
Nguyên tắc và yêu cầu
Khi thiết kế phòng sạch thực phẩm, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Kiểm soát mức độ bụi và vi sinh vật trong không khí, đảm bảo các khu vực sản xuất luôn đạt mức độ sạch sẽ và khử trùng cao.
- Thiết kế, bố trí mặt bằng, trang thiết bị phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo dưỡng, vệ sinh,…
- Thiết kế hệ thống kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm để duy trì các điều kiện lý tưởng cho từng giai đoạn sản xuất và bảo quản thực phẩm.
- Sử dụng vật liệu phù hợp với từng yêu cầu phòng sạch.
- Thiết kế không gian riêng biệt, ngăn chặn các yếu tố tiêu cực từ môi trường bên ngoài.
Yêu cầu về khu vực, vị trí xây dựng
- Khu vực ít có nguy cơ ô nhiễm từ động vật, vi sinh vật, bụi bẩn và các yếu tố gây hại khác.
- Khu vực ở xa các KCN hóa chất, bãi rác hoặc các khu vực xử lý chất thải để tránh các tác động tiêu cực.
- Khu vực có vị trí cao ráo, khó bị ngập lụt hoặc dễ bị ảnh hưởng bởi các thiên tai.
- Khu vực có điều kiện giao thông thuận lợi, giúp tối ưu hóa việc vận chuyển nguyên liệu và sản phẩm thành phẩm trong quá trình sản xuất.
Yêu cầu về PCCC
Hệ thống PCCC (Phòng cháy chữa cháy) là một phần quan trọng trong thiết kế phòng sạch thực phẩm. Các yêu cầu cơ bản bao gồm:
- Thiết bị chữa cháy cơ bản: Cung cấp các phương tiện chữa cháy như bình cứu hỏa, vòi phun nước, hệ thống báo động và các thiết bị kích hoạt thủ công để xử lý kịp thời sự cố cháy nổ.
- Cảm biến và hệ thống báo động: Các cảm biến khói, nhiệt độ và gas giúp phát hiện sớm nguy cơ cháy, từ đó kích hoạt các hệ thống báo động và cảnh báo, giúp ngừng ngay các quy trình sản xuất trong trường hợp khẩn cấp.
Yêu cầu về hệ thống điện, chiếu sáng
Trong khu vực sạch, yêu cầu sử dụng đèn phòng sạch gắn trần để đảm bảo môi trường sản xuất không bị ô nhiễm. Các khu vực không sạch có thể sử dụng đèn huỳnh quang thông thường. Hệ thống đèn cực tím được lắp đặt và điều khiển độc lập trong mỗi phòng qua các hộp điều khiển điện và tủ phân phối chính, đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả.
Tất cả hệ thống chiếu sáng phải kín, với ổ cắm đi dây chìm, không để lộ bất kỳ hệ thống dây điện nào, nhằm đảm bảo an toàn và sự vận hành ổn định trong quá trình sản xuất.
Bên cạnh đó, độ sáng cũng có phần tác động trực tiếp đến thị lực và hiệu suất làm việc của công nhân. Vậy nên, mức độ chiếu sáng trong các khu vực sản xuất thực phẩm cần được điều chỉnh phù hợp theo tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
| Lĩnh vực sản xuất | Độ rọi Em(Lux) | CS hoàn màu (Ra) |
| Nhà máy bia, đóng thùng, sàng lọc, bóc vỏ, sàng lọc
Nơi nấu trong nhà máy làm mứt và socola, nơi làm việc trong nhà máy đường Sấy khô, ủ men thuốc lá thô, lên men |
200 | 80 |
| Phân loại và rửa sản phẩm, nghiền, trộn, đóng gói | 300 | 80 |
| Giết mổ trong nhà, cửa hàng thịt, nhà máy sản xuất bơ sữa, tinh chế đường | 500 | 80 |
| Cắt và phân loại rau củ | 300 | 80 |
| Chế biến thức ăn sẵn, công việc nhà bếp | 500 | 80 |
| Sản xuất xì gà và thuốc lá | 500 | 80 |
| Kiểm tra thủy tinh và chai lọ, kiểm tra sản phẩm, chỉnh sửa, trang trí | 500 | 80 |
| Phòng thí nghiệm về thực phẩm | 500 | 80 |
| Kiểm tra màu | 1000 | 90 |
Yêu cầu về hệ thống thoát nước
Trong ngành chế biến thực phẩm, nước thải thường chứa lượng lớn chất ô nhiễm hữu cơ có khả năng phân hủy sinh học mạnh, với hàm lượng ô nhiễm cao gấp 15-20 lần so với tiêu chuẩn quốc gia. Thêm vào đó, hầu hết các công đoạn sản xuất như xử lý, chế biến, đóng gói và lưu trữ đều tiêu tốn một lượng nước đáng kể.
Vậy nên, việc xây dựng một hệ thống thoát nước và xử lý nước thải hiệu quả không chỉ là yêu cầu bắt buộc để tuân thủ pháp luật mà còn là giải pháp tối ưu để bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp thực phẩm.
Yêu cầu về hệ thống xử lý không khí
Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong thiết kế phòng sạch thực phẩm là hệ thống thông gió và xử lý không khí. Hệ thống này phải đảm bảo:
- Cung cấp không khí sạch và liên tục để tránh ô nhiễm chéo trong quá trình sản xuất.
- Nhiệt độ và độ ẩm luôn được duy trì ở mức tối ưu cho nhân viên làm việc lâu dài trong môi trường phòng sạch.
- Tuân thủ quy định về an toàn môi trường, giảm thiểu tác động đến môi trường xung quanh và giảm thiểu việc phát tán các chất gây ô nhiễm.
3. Đơn vị thiết kế phòng sạch thực phẩm tại TP.HCM
Khi lựa chọn đơn vị thiết kế và thi công phòng sạch cho nhà máy thực phẩm, sự chuyên nghiệp và khả năng cung cấp giải pháp toàn diện là yếu tố cần được xem xét. SUNTECH là đơn vị cung cấp các giải pháp phòng sạch trong lĩnh vực thực phẩm, với cam kết bảo vệ an toàn thực phẩm và tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt.
Bao gồm các hạng mục như:
- Thiết kế công nghệ: Từ quy hoạch tổng thể (concept design) đến thiết kế mặt bằng lắp đặt thiết bị sản xuất.
- Thiết kế hệ thống: Bao gồm các hệ thống panel, HVAC, điện và các hệ thống phụ trợ như khí nén, nước RO…
- Thi công trọn gói: Đảm bảo quy trình từ thiết kế đến thi công và bảo trì.
Ngoài ra, SUNTECH còn tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế như HACCP, ISO, GMP, nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn trong quá trình sản xuất thực phẩm.
Hãy liên hệ ngay với SUNTECH để biết thêm chi tiết và tham khảo các dự án thực tế đã thực hiện.
Liên hệ:
- Hotline: 0986 656 683
- Email: info@pssuntech.com
